İNTİFA
07. Şub, 2010 
228 Yorumlar
Sektörün var olmasından bugüne kadar gelinen süreçte, intifa, akaryakıt bayiliği yapmanın mecburi kuralıymış gibi uygulanmıştır. Bugüne kadar konuştuğumuz bayilerin büyük bir bölümü intifanın ne olduğunu bile bilmemektedir. Neden verdiği konusu sorulduğunda ise, öyle gerekiyormuş, istediler, verdik cevabıyla karşılaşılmaktadır. Durum böyle olunca akaryakıt bayiliği yapmaya devam eden istasyonun 2.,3. nesil kuşaklar durumu sorgular olmuştur. Neden ?
Bu neden tamamen bankalara kredi için gittiğinizde önünüze uzatılan kredi sözleşmesini okumadan imzalamanızla aynı cevabı karşılamaktadır. Neden imzalarız, çünkü öyle gerektiğine inanırız, okuyup değiştirme şansımız yoktur, kısaca mecbur olduğumuzdandır. İntifada da böyledir; benim bayiliğimi alacaksan intifa vereceksin. Ne zararı var sana, yoksa kötüniyetlimisin, tapuyu alıp bir yere götürmeyeceğiz ya…vs. gibi devam eden soru ve kendi kendine verilen cevaplara karşın, utanarak, sıkılarak, dağıtım şirketine haksızlık ediyormuşcasına hatta biraz da kendimize kızarak bu intifaları veririz. Neredeyse tapuyu bile isteseler verecek durumdadır bayi.
Eski akaryakıt bayilerine bakalım, yörede hatırı sayılır, ağadır, paşadır, benzinlik sahibi olmak kolay değildir, yörenin itibarlı kişisidir. Bu kişiler fazla sorgulamaz, koskoca dağıtım şirketi yörenin saygın kişisine yanlış yapacak değil ya. Peki en sonunda ne oldu, yörenin itibarlı adamının istasyonu neredeyse kapanma aşamasına geldi. Neden ?
Çünkü dağıtım şirketleri büyüdü, tekel, kartel oldu, ben ne dersem o olur aşamasına gelindi. Sana bu kadar yeter, kazanmasan da olur, hatta senin istasyonuna kurulacak gaz satışından bile ben kar alırım dendi. Dendi ama bunlar sözleşmeye yazılmadı, el altından alındı. Hani bu istasyon benimdi, ben sadece sen istedin diye intifayı verdim, şimdi diyorsun ki buranın kullanma hakkı benim, burada satacağın maldan pay alırım. Tamam hukuken böyle de adalet bunun neresinde. Ben senin malını satmak için, başka bir dağıtıcıya gitmemek için intifayı verdim, bu gazdan pay almak da nereden çıktı. Cevap, işine gelirse, yoksa çıkartırım seni buradan.
Bir iki tane cesur adam çıktı, mahkemeye başvurdu. Hakimler inceledi durumu, imkanı yok bayiin kazanmasına. Getirttiler tapudan intifa senedini, hani burada bayilik sözleşmesinden bahsedilmiyor, sen koşulsuz istasyonunun kullanım hakkını devretmişsin, o da sana kullandırıyor. Keyif onun, kullandırmazsa çıkar gidersin.
Evet yüzlerce istasyon sahibi, yörenin itibarlı adamı istasyonunu terk etti, hepsi harap durumda, dağıtıcının keyfine kalmış bekliyor. Bir kısmı dağıtım şirketlerince başkalarına verilmiş işletiliyor ama büyük bir kısmı kaderine terk edilmiş.
Yahu kardeşim intifayı verdik, hani 4 pompalı makine koyacaktın, kanopiyi tamir edecektin. Sözleşmeyi bana imzalattın, intifayı aldın. Şimdi diyorsun ki, yönetim kabul etmedi. Saha ve bölge müdürleri bayi ile karşı karşıya kalsa da çözüm olmadı. Ben senin dediğini yaptım, intifayı verdim, senin yetkin yoksa neden bunu bana imzalattın, hadi çöz intifamı. İntifayı almaya yetkim var da çözmeye yok.
Tabi ki burada anlatılanlar yanında kötüniyetli bayilerde çıktı, ama bunlar sıkıntının içinde yok denilecek kadar az sayıdaydı. Sektörde o kadar homurdanma oldu ki, Rekabet Kurumu dayanamadı ve işe el atmak durumunda kaldı.
Bu arada Danıştay 13. Dairesi önüne gelen bir olayda, 13 Mayıs 2008 tarihli kararla ”Dağıtıcı ve bayi arasında imzalanan intifa sözleşmesi ile bayilik sözleşmesinin birlikte değerlendirilmesi gerektiği”ni vurgulamıştır. Danıştay’ın emsal niteliğindeki bu kararı Akaryakıt Sektör Raporu’nda yapılan tespitlerle örtüşünce, Rekabet Kurulu sektör raporundaki görüşünü kararlarına da taşımayı uygun görmüştür. Rekabet Kurulu’nun, ”Pol-Pet Petrol Ürünleri Tur. Konaklama ve Din. Tes. Ltd. Şti-Bölünmez Petrolcülük A.Ş.” ve ”Barbaros Akaryakıt San. Tic. Ltd. Şti.–Altınbaş Petrol ve Ticaret A.Ş.” arasındaki uyuşmazlıklarda ilk defa aldığı kararı bundan sonraki tüm başvurularda da defalarca tekrarlama yolunu seçmiştir. Karara göre, ”2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’nde koşulları belirtilen muafiyetten yararlanabilmek bakımından, alıcılar üzerine getirilen rekabet yasağının süresinin beş yılı aşmaması gerektiğine, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi ile bağlantılı kredi sözleşmeleri, ekipman sözleşmeleri, uzun süreli kira sözleşmeleri ya da uzun süreli intifa hakkı tanınması gibi şahsi ya da ayni hakların da rekabet yasağının süresini fiilen uzatacak şekilde kullanılamayacak. Bu tür sözleşmelerin varlığı halinde, beş yılı aşan süreler bakımından, 2002/2 sayılı Tebliğ’de tanınan muafiyet koşullarının ortadan kalkacak. Dikey anlaşmalarda yer alan rekabet yasağına ilişkin hükümler, 2002/2 Sayılı Tebliğ’in 5. maddesiyle uyumlu hale getirilmesine ilişkin geçiş sürecinin 18 Eylül 2003 tarihinde başlayıp, 18 Eylül 2005 tarihinde sona erdiği, bu çerçevede; 18 Eylül 2005 tarihinden önce yapılmış olan ve süresi beş yılı aşan sözleşmeler, Rekabet Kurulu tarafından uygulanan ‘azami hadde indirme’ ilkesi gereğince 18 Eylül 2010 tarihine kadar Tebliğ’de yer alan muafiyetten yararlanabilecek. Bu tarihten sonra muafiyet koşulları ortadan kalkacak. Dağıtıcı ile bayi arasında imzalanan bayilik sözleşmesinin ve buna bağlı olarak intifa sözleşmesinin 18 Eylül 2010 tarihine kadar 2002/2 sayılı tebliğ uyarınca muafiyetten yararlanabilecek.” Kurul, bu nedenle bu aşamada ön araştırma yapılmasına ya da soruşturma açılmasına gerek olmadığına, bu tarihten itibaren intifa hakkı çerçevesinde bayilerin yeniden sözleşme yapmaya zorlanması halinde 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesi çerçevesinde işlem başlatılacağının ilgili taraflara bildirilmesine karar vermiştir.
Bu kararların gerçek gerekçesi, dağıtım şirketlerinin bazen 25-30 yıla varan intifa sözleşmeleri ile adeta tapu malikiymiş gibi hareket etme yolunu seçmeleri ve bayie başka seçenek bırakmamalarıdır.
NASIL UYGULANACAK
Rekabet Kurulu tarafından 13.05.2009 tarihinde verilen ilk karardan itibaren tüm başvuruculara verilen cevaplar,
“1-Taraflar arasındaki 18.09.2005 den önceki tarihli işleticilik sözleşmesi ve bununla bağlantılı intifa sözleşmesinden oluşan rekabet yasağına dayalı ilişkinin, 18.09.2010 tarihine kadar 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği kapsamında grup muafiyetinden yararlandığına,
2-18.09.2010 tarihinden sonra taraflar arasında mevcut olan dikey ilişkinin her iki tarafın da rızası olmaksızın herhangi bir sebeple uzatılmaya zorlanması halinde 4054 sayılı Kanun çerçevesinde işlem tesis edileceği hususunun dağıtım şirketine bildirilmesine karar verilmiştir “ şeklindedir.
Başvurucuların intifanın da kaldırılması içerikli taleplerini almaya başlayan Rekabet Kurulu daha sonraki kararlarında “ 3-Bununla birlikte intifa hakkının tapudan terkinine karar verme yetkisinin hukuk mahkemelerinde olduğu hususunda başvuru sahibinin bilgilendirilmesine “maddesini de eklemeyi uygun bulmuştur.
Rekabet Kurulu’nun kararlarından çıkan sonuca göre, 18.09.2010 tarihinden önce düzenlenen intifa sözleşmelerinin süreleri 5 yıldan fazlaysa, bu intifa sözleşmeleri en fazla 18.09.2010 tarihine kadar devam eder. Bu tarihten sonra intifa sözleşmesine zorlanılması halinde Kurum tarafından 4054 sayılı Kanuna göre işlem yapılır ve ceza verilir. Ancak bu karar ve ceza işlemi intifayı ortadan kaldırmaz. Kurumca verilen bu karar hukuk mahkemelerinde açılacak intifanın iptali davasında delil olarak kullanılabilir.
Bu durumda bayilere bizim tavsiyemiz şu olacaktır. Öncelikle taraflar arasındaki intifa sözleşmesinin, bayilik ilişkisinin bir unsuru olup olmadığının tespiti için Rekabet Kurumu’na başvurmak gerekir. Zira eğer intifa sözleşmesi bayilik ilişkisinin bir parçası değilse Rekabet Kurumu bu konuda olumsuz karar verecektir ve bu durumda intifa sözleşmesiyle ilgili ihtilaf Medeni Kanunun ilgili hükümlerine göre çözümlenecektir. Bunun doğal sonucu da 5 yıl sınırının uygulanmayacağıdır. Ancak Rekabet Kurulu kararlarına karşı idari yargıda dava açılabileceğinden, böyle bir kararın yargıya taşınması mümkün olacaktır.
Biz bu kitapta okurlarımızın kafalarını hukuki terim ve sistemlerle doldurmak yerine karar verme durumunda bir avukattan yardım alırken neye dikkat etmeleri hususunda ön bir bilgi vermekten ibarettir. Sistemin nasıl işlediğini bilen bayiin hukuki süreci anlayabilmesi ve onu takip eden avukatına doğru ve gerekli bilgileri sunabilmesi bu kitabın asıl amacıdır.
Yukarıda anlattığımız şekilde Rekabet Kurumu’na yapılan başvuru neticesinde, başvuru 18.09.2010 tarihinden önce ise, size gelecek cevap bir ön araştırma sonucu olup, bu tarihten sonra intifaya ısrar edilmesi halinde soruşturmaya devam edileceğidir. Gerçekten de 18.09.2010 tarihinde dağıtım şirketince intifa kaldırılmazsa, durum Rekabet Kurumu’na ihbar edilir ve böylece soruşturmaya devam edilmesi sağlanır. Soruşturma sonucuna göre elde edilecek karara göre hukuk mahkemelerine başvuru yapılarak intifanın tapudan terkini mümkün olabilecektir.
Bizim dışımızdaki bir kısım görüşlere göre şimdiden Rekabet Kurumu’na başvurmaya gerek yoktur. 18.09.2010 tarihinde intifa kaldırılmazsa, kuruma o zaman başvurulur. Ancak bugün 6 ayda verilen kararlara karşın, 18.09.2010 tarihinden sonra binlerce başvuru kaç ayda cevap bulur onu siz tahmin edin. Bu sürece bir de hukuk mahkemesine açacağınız davayı eklerseniz, 18.09.2010 tarihinden sonra da birkaç sene kaybetmeniz gerekecektir. Oysa Rekabet Kurumu görüşünü belli etmiştir ve bu görüş çerçevesinde sizin de hakkınızda bir karar almanızda yarar vardır. 18.09.2010 tarihi geldiğinde siz başvurmamış bayilerin en az bir yıl önünde olacaksınız.
Ahmet bey size kolay gelsin….
Merhabalar;
Bayilik sözleşmeleri gibi intifa sürelerinin de 5 yıl ile sınırlandırılması neticesinde 20 yıl için bayilere ödenen intifa bedelinin ne şekilde geri ödeneceği ve bu 20 yıllık intifa bedelinin vergisine ne olacağı hususu hakkında açık bir karara rastlamadım. mesela 20 yıllık tarafımıza ödenen intifa bedelinin kdvsini peşin ödedik , intifa bedelini geri ödersek ödediğimiz vergi ne olacak,ne şekilde geri ödeyeceğiz. 5 yıl önce ödenen intifa bedelinin kalan kısmı (5 yıl çalıştım 15 yıl kaldı )için faiz ödenecek mi?ödenecekse faiz türü ne olacak? epdk nın sitesine ve rekabet kurumunun sitesine baktım ancak net bir açıklama göremedim.Yardımcı olursanız çok sevinirim.
Kübra hanım KDV’yı dağıtıcı ödüyor, geri nasıl alacağı da onun sorunu. İntifa bedelinin iadesi, sebepsiz zenginleşme hükümlerine tabidir. Bu konuda da iadenin nasıl yapılacağına dair bir çok yüksek mahkeme kararı vardır. Ancak biz bugüne kadar sitemizde mahkeme kararı yayınlamamaktayız.
Rekabet Kurulu’nun kararlarından çıkan sonuca göre, 18.09.2010 tarihinden önce düzenlenen intifa sözleşmelerinin süreleri 5 yıldan fazlaysa, bu intifa sözleşmeleri en fazla 18.09.2010 tarihine kadar devam eder. denilmiş. doğrusu “18.09.2005 tarihinden önce düzenlenen intifa sözleşmeleri 18.09.2010 tarihinde sona erer” olmayacak mıydı?
Sayın tyche, doğrusunu bildiğinize göre yazım hatalarının önemi yok.
sayın editör
5 yıllık sözleşmelerde intifa sözleşmesimi bayilik sözleşmesimi dikkate alınır.yani bizim intifa sözleşmemiz bayilik sözleşmesinden altı ay önce yapıldı.buna göre intifa sözleşmesiyle serbest kalabilirmiyiz yoksa intifadan sonra bayilik sözleşmesinin bitimini bekleyecekmiyiz
Mehmet bey, Rekabet Kurulu kararları, intifa sözleşmelerinin bayilik sözleşmelerine olumsuz etkisi sebebiyle çıkmıştır. Sizin burada böyle bir durum yok. Bu sebeple intifa sözleşmeniz de bayilik sözleşmeniz de kendi sürelerinin sonunda biter.
İyi günler.
01 12 2006 tarihinde 15 yıl olarak verilen intifa hakkı Dağıtım şirketinin uyarısı ile 30/11/2011 de sona ereceği eğer süreyi kısaltmaz isek intifa hakkı için merhum babamıza verildiği iddia edilen paranın kalan miktarının geri istenileceğini ilettiler.
söz konusu istasyon vasiyetnamenin konusu olduğu için mahkemelik olduk bu nedenle intifa için imza atamıyoruz.
-Rekabet kurulu bu nedenle ceza kesebilir mi?
-mahkemenin bitmesini bekler mi?
Bu konuda yardımcı olursanız memnun oluruz.
Saygılar.
Fatih bey,
İntifa senedi, sözleşmeler vs. incelemeden doğru cevap vermek zor. Ancak intifanın kullanılmayan kısmını babanızın mirasçılarından talep edebilirler. Bu talebin sonucunda neler olabilir. Buna da cevap vermek için taraflar arasındaki hukuki ilişkiyi bilmek gerekir. Bu sebeple bir avukata tüm belgeleri götürün ve ondan cevap alın.
sayın editör,biz küçük bir kasaba bayisiyiz.biz bi şirketle 13.11.2006 tarııhnde 15 yıllık sözlesme ve ıntıfak yaptık.şirketten hiç kredi, hibe hiç bi şey almadık.levha bile vermedi. otomasyonuda maddı nedenlerden dolayıda kuramadık,istasyonumuz kapalıdır.şirkette bunu bilmektedir.bir hafta önce bana ihtarname göndermısler,satış tahattütünü yapamadınız diye. şimdi benden yuksek mıktarda para ıstıyorlar.bende noterden istasyonumun kapalı oldugunu ve böyle bir borcumun olmadıgını noterden gönderdim..intifaklarımı kaldırırlar mı? sonuş ne olur sayın editör?
Mehmet bey, intifayı kaldırmazlar, istasyondan çıkmanız ve alacakları için dava açarlar.
sayın editör 20,03,2008 tarihinde 15 yıl ipotek ve bayilik sözleşmesi imzalıyarak firma ile anlaştık ipoteklerde intifalar gibi 5 yıla düşermi 5yıl sonunda 20,03,2013 de beraber calışmak istemediğimizde bir sorun çıkarmı kurumsal giydirme yapmış teşekkür
Sayın A.k.k ipotekler 5 yıla düşmez. İpotek ödenince zaten kalkar.
sayın editör bizim bayisi oldugumuz dagıtıcı firma 10 12 2011 tarihinden buyana yakıt alım talebinde bulunuyoruz fakat yakıt temin etmiyor bütün bayilerinde aynı sıkıntı yaşanıyor intifamız ipotegimiz vardır 10 01 2005 tarihinde ipotek verdik 10 yılık 18 09 2010 tarihinde sözleşme yenilemiştik ipotek 2015 e kadar geçerlimi ihtar çektik karşı cevap gelmedi yakıt yine teminetmedi fesih çeksek lisansımız ve ipotek,intifa kalkarmı bilgilerinizi rica ederim saygılar
Sayın fati, haklı nedenle sözleşmeyi feshetseniz de ipotek, intifa kalkmaz. Bir avukata başvurun. Yoksa başınız ağrıyabilir.
SAYIN EDİTÖR,2007 yılında A Bayisi olrak 15 yıl intifa ve sözleşme yaptık.daha sonra aynı firmayla b bayisi olarak şirket ünvanı değişerek yeniden 5 yıl sözleşme yaptık.şimdi 09/08/2012 de intifanın biteceğini ama sözleşmenin 2014 te biteceği söyleniyor dağıtıcı tarafından.intifanın bittiği tarih ilesözleşme aynı anda bitermi. dağıtıcı değişmemiş.işletmececi değişmiş teşekkürler
sayın editör,2007yılındadağıtım şirketine 10 yıllığına tapuya itifa koydurduk ,dahasonra 2009 yılında anlaşmazlığa düşdük, dağıtım şirketi asliye ticaret mahkemesinde ,sözleşmenin feshi ve intifanın kullanılması diye dava actı, dava sonucunda,2010 yılıda mahkemeden sözleşmenin feshi ve intifa süresince kullanılması diye karar cıktı.2013 yılında intifanın kaldırılması için ihtar çektim,dağıtım şirketi bana mahkeme kararının olduğunu ve 2016 yılına kadar kulanacagını söylemekte ne yapmalıyım yardıcı olabilirmisiniz teşekkürler
Mahmut bey karara hukukçu gözüyle bakmak lazım, kararı bize fakslayın, üzerine telefonunuzu yazın, görüşümüzü bildiririz.
sayın editör 2010 yılında mülkıyeti belediyeye ait olan benzin istasyonuna intifa vermek için arazilerimizi şhell ipotek verdik kardeşimiz ltd olan şirketi eşi ve kendi üstüne belediye ve shell şirketinden devretti şu anda bayii kardeşimizin şirketi biz mirascılar olaraak araziler üzerindeki intifa hakkının kaldırılmasını istedik.şhell şirketi ise ben babanıza para verdim intifayı kaldırmam peki şu anda senin bayin olandan niye almıyorsun dedigimizde ancak ben intifa bitince kaldırırım bu durumda ne yapmamız gerekiyor
Sayın M.K. 2010 yılında kurulan intifa yasal olarak ve Rekabet Kurulu kararlarına göre süresinden önce kalkmaz. Rekabet Kurulu kararlarına göre şartları varsa en erken 5 yıl dolmasıyla, şartlar oluşmamışsa intifa süresi ne kadar düzenlenmişse o süre dolduktan sonra kalkabilir.
Merhaba. 2011 ocak ayinda bir benzinlik satin aldik. Bizden onceki sahibi bir dagitici firmaya 2009 ekim ayinda 12 yillik intifa hakki vermis ve bir miktar para almis karsiliginda. Ustune isletmesini de baska bir kisiye vermis ve yine 12 yillik kira sozlesmesi yapmis. Kendimiz isletmek istedik dagitici firma kiracidan yana tavir aldi. Mal sahibi olarak ne yapabiliriz? 2021 i mi beklemeliyiz yoksa 2014 ekim ayi mi ?
Bir de 2009 ekimde kurulan intifa hakkini tapu uzerinden sildirmek icin prosedur nasil isliyor?
Lehine intifa kurulan dağıtım şirketi ya bizzat ya da vekaletname göndermek suretiyle intifanın kalkmasını sağlayacaktır. Bundan kaçınırsa şikayet yoluna başvurursunuz.
Sayın onurald, şartlar oluşmuşsa 2014 yılında kira ve intifa hakkı son bulur.
sayın editör benim intifam ocak 2016 da sona ermesine rağmen şirket tapudaki intifa ipoteğini kaldırmadı bizde sonra tekrar 3 aylık mal alım sözlesmesi imzaladık nisan 20 de biticek ihtarname cektik arıyoruz bugun yarın sürekli sallıyorlar nasıl kaldırım ben bu intifa ipoteigini sirekete beş kurus borcum yok
Fatih bey, 5 yıllık süre dolmuşsa Rekabet Kurumu’na başvurun.
merhabalar
mülk sahibi olduğum ve işletmesi dağıtım firmasında olan istasyonun bayiilik bitişi rekabet kurulundan çıkartığımız karara göre 2017 haziran ayında ve biz bu ay gerekli ihtarı yaptık. ancak firma dış cephe yenilemesi yapıyor ve 3 yıl daha intifa hakkı olduğunu söylüyor. rekabet kurulu kararının tanınmaması gibi bir şey olabilir mi? tekrar rekabet kurumuna mı başvurmalıyım yoksa mahkemeye mi?
Cevdet bey, İntifaların kalkma sebepleri Medeni kanun’da sınırlı sayılmış olup mahkeme yoluyla kalkması zor.Rekabet KuruMU’na başvurun. Ancak istasyonu ilk baştan dağıtıcı yapmış sa (yeniliyor demişsiniz, oradan böyle bir sonuç çıkarttım) intifa süresi 10 yıl olabilir.